21.02.2020 tarihli ve 31046 Sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer'de yayımlanan "Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahibi firmaları etkileyen önemli değişiklikler yapılmış olup, yönetmelikte öne çıkan hususlar maddeler halinde aşağıya çıkarılmıştır:

1)   Yönetmeliğin muhtelif maddelerinde mülga mevzuat dahilinde madde ve isimlerine yapılan atıflar; meri mevzuat hükümlerine yapılacak şekilde güncellenmiştir. Bakanlık, Bölge Müdürlükleri gibi isimler de güncellenerek yönetmelikte ilgili maddelerine derç edilmiştir.

2)   Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü sahiplerine, izinli gönderici yetkisine sahip olmaları koşuluyla, ayrıca bir talebe gerek kalmaksızın, sınır kapılarından öncelikli geçiş hakkı uygulamasından yararlanma kolaylığı getirilmiştir.

3)   YYS Statüsü YYS kendi içinde, İhracat, imalat ve istihdam performansına bağlı olarak YYS, YYS-I ve YYS-II statüleri adı altında üçlü ayrıma gidilmiştir. Söz konusu performansların sağlanma koşuluna OKSB de olduğu gibi Grup şirketlerinden de istifade etme kolaylığı tanınmıştır.

4)   İzinli alıcı tesislerinde ithalat işlemleri yapılabilmesi için YYS-I statüsüne sahip olma şartı getirilmiş; bu kolaylıktan faydalanma hakkı da ek başvuruya bağlanmıştır.

5)   Başvuru sahibinin koşullarının değerlendirilmesinde kullanılan puanlama sistemi kaldırılmıştır.

6)    İthalatta yerinde gümrükleme izninden yararlanmak istenilmesi halinde buna dair Yönetmeliğe başvuru formu derç edilmiştir (Ek-1/F)

7)   Başvuru formu (Ek-1/A) ile soru formunun (EK-2) hangi tesisleri kapsayacak şekilde doldurulması gerektiği hususuna açıklık getirilmiştir.

8)   A Tipi antrepolar hariç olmak üzere ithalatta gümrük işlemleri tamamlandıktan sonra getirilen; ihracatta ise başka bir firmanın tesisinden doğrudan gümrüğe gönderilmesi halinde başkasına ait bu nevi yerlerin de bildirimin yapılması gerektiği hususu daha belirgin bir şekilde düzenleniştir.   

9)   YYS Başvurularında fotokopi ibraz edilmesi halinde asıllarının uygunluğu tasdik edildikten sonra belge asıllarının başvuru sahibine iade edilmek suretiyle işlem tesisi edileceği hüküm  altına alınmıştır.  

10)        Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında faaliyet gösteren firmaların, bu bölgede yer alan bina ve tesisleri için ISO 9001 ve ISO 27001 sertifikası aranmayacağı hususu düzenlenmiştir.

11)        ISO 9001 ve ISO 27001 sertifikalarının, süresi içinde yenilenmemeleri veya geçerliliğini yitirmeleri halinde uygulanacak iş ve işlemler belirgin bir şekilde düzenlenmiştir.

12)        Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri ve/veya grup ihracatçısı statüsünde olan firmaların sertifika başvurularında, bu Yönetmelik kapsamındaki hak ve yetkilerden faydalanabilmeleri için ihracatını gerçekleştirecekleri tüm firmalara ait tesislerin başvuru formu ile soru formunda belirtilmesi; ayrıca bölge müdürlüğüne bildirilmesi gerekmektedir.

13)        Başvuru sürecinin nasıl yürütüleceğine dair hükümler sadeleştirilerek, anlaşılır hale getirilmiştir.

14)        Başvuru sürecinde yeni bir tesisin ilave edilmesi istenmesi durumunda ilave edilecek tesis ISO 9001 ile ISO 27001 kapsamına alınmadan başvuru sahibi adına yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası düzenlenemeyeceği ayrı bir fıkra olarak yönetmeliğe derç edilmiştir.

15)        Sertifika kapsamı tesisler ile şirket yetkililerine ilişkin değişiklik yapılması durumunda yapılması gereken iş ve işlemler sıralanmıştır.

16)        Tesis bildirimi ve tesis yeterlilik tespit formu (EK-24) yönetmeliğe derç edilmiştir.

17)        Sertifikanın düzenlendiği tarihi müteakip her on iki aylık dönem sonunda en az elli adet EUR.1, EUR.MED Dolaşım Belgesi veya toplam kıymeti altı bin Avro’yu geçen menşeli ürünler için fatura beyanı veya EUR.MED fatura beyanı kapsamı işlem yapılmadığının tespiti halinde, Eşyanın kıymetine bakılmaksızın fatura beyanı veya EUR.MED fatura beyanı düzenleyebilme izninin askıya alınacağı hükme bağlanmıştır.

18)        İhracatta yerinde gümrükleme kapsamındaki eşya ile transit beyanına konu eşyanın taşınmasına dair hükümlere açıklık getirilmiştir.

19)         İzinli alıcı-İzinli gönderici yetkisi kapsamında yapılacak iş ve işlemlerde uygulamada yaşanan aksaklıkları bertaraf edecek şekilde düzenlemeler yapılmıştır..

20)        Taşıma aracının mührünün kırılması ve izinli alıcı yetkisi kapsamında işlem gören eşyanın güvenli depolama alanına alınmasıyla, eşyanın muayene yapılamasıyla ilgili sürelerde güncellemeler yapılmıştır.

21)        İthalatta yerinde gümrükleme izni, alma koşulları ile kapsamı yeni yönetmelik hükümlerinde geçen tanımlara ve statülere göre güncellenmiştir. Ayrıca İthalatta yerinde gümrükleme İzninin kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar etraflıca anlatılmıştır.

22)        İthalatta yerinde gümrükleme izni, C Tipi antreponun birinci fıkrada belirtilen güvenli depolama alanına dönüştürülmek istenmesi halinde yapılacak iş ve işlemler yönetmeliğe derç edilmiştir.

23)        Sertifikanın askıya alınması, geri alınması ile iptal edilmesi hususlarında güncellemeler yapılmıştır.

24)        Sertifika kapsamında gerçekleştirilen gümrük işlemlerinin yıllık faaliyet raporuna bağlanmasıyla ilgili hususlarda güncellemeler yapılmıştır.

a.    Düzenlenen faaliyet raporlarının bölge müdürlüğüne ibraz edilme zorunluluğu kaldırılmıştır.

b.    Faaliyet raporları, Gümrük idaresince ibrazı istenildiğinde sunulmak üzere firma bünyesinde saklanacaktır.

c.    Düzenlenen yıllık faaliyet raporunda Kanunun 234 üncü maddesi kapsamına giren bir ihlalin tespit edilmiş olması halinde, sertifika sahibi bu ihlali bildirmiş sayılır ve Kanunun 234 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uygulanır hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.

Yorum: Rapor resmi mercilere sunulmayacağı için kanunun 234.maddesine giren hususların tespiti tek başına yetmeyecek söz konusu tespitin bir dilekçe ile ilgili gümrük idaresine bildiriminin yapılması halinde 234/3 maddeden istifade edilebilecektir.

25)        Kamu idareleri ve kurumlar ile Bakanlıkça uygun görülen diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından madde faaliyet raporu düzenlenmeyeceği hükme bağlanmıştır.

26)        Üç yılda bir yapılmakta olan, ön izleme beş yılda bir yapılacak şekilde yenilenmiştir. Ayrıca ön izlemenin olumlu veya olumsuz sonuçlanması halinde yapılacak işlemler ayrıntılı bir şekilde ilgili maddeye derç edilmiştir.

27)        Yetkilendirilmiş yükümlülerce gerçekleştirilen gümrük işlemleri Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında sonradan kontrole tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

28)        Yönetmelik yürürlüğe girdiği tarihten önce başlamış işlem kabilinden yürüyen dosyaların eski yönetmelik hükümlerine sonuçlandırılacağına dair geçici maddeler derç edilmekle birlikte asgari beş milyon ABD doları tutarında fiili ihracat yapmayan veya Asgari yirmi milyon ABD doları tutarında toplam ihracat ve ithalat yapmayan veya da Asgari yirmi milyon ABD doları tutarında toplam ithalat yapmayan firmaların sonuçlanmayan başvurularının reddedileceğine yönelik sınırlama getirilmiştir.

29)        Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1, EK-2, EK-6, EK-7, EK-11, EK-12, EK-15, EK-16, EK-20, EK-21, EK-22/a ve EK-22/b ekteki şekilde değiştirilmiştir. Yeni tesis edilecek işlemlerde söz konusu ekler göz önünde bulundurulacaktır.

30)        Yönetmeliğe ekteki EK-23 ilâ EK-29 ilave edilmiştir.

31)        21.02.2020 tarihinde yayımlanan İş bu Yönetmeliğin;

a) 4 üncü, 26 ilâ 35 inci ve 37 ilâ 39 uncu maddeleri 29/2/2020 tarihinde,

b) 36 ncı maddesi 1/1/2021 tarihinde,

c) 40 ilâ 69 uncu maddeleri 31/3/2020 tarihinde,

ç) 70 ve 71 inci maddeleri 30/6/2020 tarihinde,

d) Diğer hükümleri ise yayımı tarihinde,

yürürlüğe gireceği  hüküm altına alınmıştır.