Yayımlanan, 2021/12 Sayılı genelge ile; Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2019/1 sayılı “Kıymet Kriterli Gözetim Uygulaması” konulu genelgelerinin 3’üncü maddesinde değişiklik yapılmıştır. Buna göre:

1- Beyanın gözetim kıymetini baypas edecek şekilde yapıldıktan sonra gözetim farkının idareden talep edilmesi ve idarenin talebi reddetmesi akabinde açılan davadan vaz geçilmesi durumunda,

2- Davanın idare aleyhine sonuçlanması sebebiyle, yargı kararı mucibince geri verme işleminin yapılması durumunda, yükümlü tarafından gözetim belgesi ibraz edilmesi halinde,

3- Yargı kararına istinaden geri verilen vergi ve varsa fer’i alacakların yasal faizi ile idareye geri ödenmesi durumunda,

İdari yaptırım uygulanmayacağı / uygulanan yaptırımların iptal edileceği hususlarına açıklık getirilmiştir.

 

İlave Bilgi & Yorum:

26 Haziran 2020 tarih ve 31167 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun Esas No:2020/1 ve 2020/1 No.lu kararında, Bölge idare mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemi hakkında kararında, söz konusu mahkeme Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesiyle ithal edilen gözetim uygulamasına tabi eşyanın fatura değeri ile gözetim kıymeti arasındaki farkın “yurtdışı gider” olarak beyanı sonucu fazladan ödendiği ileri sürülen Gümrük ve Katma Değer Vergilerinin 4458 Sayılı Gümrük Kanununun 211 inci maddesi uyarınca geri verilmesi istemiyle yapılan başvurunun hukuka uygun olu26 Haziran 2020 tarih ve 31167 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun Esas No:2020/1 ve 2020/1 No.lu kararında, Bölge idare mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemi hakkında kararında, söz konusu mahkeme Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesiyle ithal edilen gözetim uygulamasına tabi eşyanın fatura değeri ile gözetim kıymeti arasındaki farkın “yurtdışı gider” olarak beyanı sonucu fazladan ödendiği ileri sürülen Gümrük ve Katma Değer Vergilerinin 4458 Sayılı Gümrük Kanununun 211 inci maddesi uyarınca geri verilmesi istemiyle yapılan başvurunun hukuka uygun olduğuna ve gözetim farkının yurt dışı gider olarak kıymete eklenmesinden dolayı ödenen verginin geri verilmesi gerektiğine oy çokluğu ile karar vermiş olduğu hususundan bağımsız olarak; idare tarafında söz konusu işlemin aşağıdaki şekilde yürüdüğü göz ardı edilmemelidir.

Gözetim uygulamasına tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde öncelikle gözetim belgesi alınması gerekmektedir. Kıymet kriterli gözetim uygulamalarında ise (Her ne kadar firmalar gözetim belgesi almak istediğinde ilgili kurum tarafından kıymete bakılıp gözetim belgesi verilmese de) kural olarak iki seçenek olup, söz konusu seçeneklerin kullanılması ihtiyaridir.  İdare eşyanın kıymeti ilgili gözetim tebliğinde belirtilen kıymete ulaşmaması durumunda yükümlüden gözetim belgesi sunmasını veya ek kıymet beyanı (beyannamede yurt dışı diğer gider beyanı yapmak) yapılmasını önceler. Beyan sonrası yapılan kontrollerde ilgili gözetim tebliğinde belirtilen kıymete ulaşılmadığı tespit edilirse yükümlüye ek beyan yapması veya gözetim belgesi getirmesi açısından yeni bir hak tanınır. Talep edilen söz konusu gözetim belgesi ibraz edilmez veya ek kıymet beyanı yapılmaz ise Gümrük Kanunu’nun 235 maddesi uyarınca Gümrük vergileri ve gümrüklenmiş değerin 2 katı para cezası uygulanmaktadır. 

Gözetim belgesi alınamadığı için Gümrük Kanunu’nun 235.maddesi mucibince yaptırıma muhatap edilen firmaların yargıya intikal eden davalarının en üst karar organı olan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu kararına nasıl yansıyacağı bir süre daha merak edilmeye devam edeceğe benziyor. Bu bakımdan geri verme başvuruları firmalar lehine karara bağlanmış olsa da; sürecin başa dönüp Gümrük Kanunu 235 yönü ile yargıya intikal etmesi halinde emsal karar ilam edilinceye kadar yükümlü firmalar açısından risk sadedinde belirsizliğini koruduğu muhakkaktır.

Diğer yönden bakanlık, Kıymet Kriterli Gözetime tabi ürünlerin önemli bir kısmının kayıt belgesi ile ithal edileceğine dair düzenleme yapmış olsa da   bu defa gözetim farkları yerine kayıt belgesi farklarının dava konusu olacağı gerçeğinden hareketle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun kıymetle ilgili hususlarına uygun düşmeyen zorlama düzenlemelerin yapılmaması mütalaa edilmektedir. Diğer bir tabirle eşyanın gerçek kıymeti (satıcıya intikal eden nihai ödeme) dışındaki fiktif kıymetlerin vergi matrahına konu edilmemesi söz konusu yükümlü ile idare arasında vuku bulan itilafları önleyeceği gibi vergi adaleti açısından da muvafık olacağı değerlendirilmektedir.

T.C.

TİCARET BAKANLIĞI

Gümrükler Genel Müdürlüğü

Sayı : E-85593407-010.06.01-00062706007

Konu : Kıymet Kriterli Gözetim Uygulaması

31.03.2021 / 62706007

GENELGE

(2021/13)

İlgi: 22.01.2019 tarihli, 2019/1 sayılı Genelge.

İlgi'de kayıtlı Genelge'nin 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

3) Beyanın tescili aşamasında gözetim tebliğinde yer alan kıymete ulaşılmasını sağlayacak şekilde veyahut eşyanın tesliminden önce ya da sonra gerçekleştirilen kontroller sonucunda yurtdışı gider beyan edilerek buna tekabül eden ithalat vergilerinin ödenmesi sonrasında, 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca geri verme başvurusunda bulunulması, bu başvurunun idarece reddi işlemine karşı dava açılmasını müteakiben davadan yükümlüsünce feragat edilmesi halinde, herhangi bir işlem tesis edilmez.

Ancak davanın idare aleyhine sonuçlanması sebebiyle, yargı kararı mucibince geri verme işleminin yapılması durumunda, yükümlünün gözetim belgesi sunulmaksızın işlem yapmasına izin verilmesini temin eden ek beyanın ortadan kalktığı ve beyanın başlangıcındaki duruma dönüldüğü izahtan vareste bir husustur. Bu durumda, Gümrük Yönetmeliği'nin 181 inci maddesi kapsamında yapılan bildirimler sonucunda, ilgili kurum tarafından belgenin düzenlenmesinin mümkün olmadığı hususunun gümrük idaresince yükümlüye bildirildiği tarihten itibaren 30 (otuz) gün içinde, yargı kararına istinaden geri verilen vergi ve varsa fer’i alacakların, idare tarafından geri vermenin yapıldığı tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca hesaplanan gecikme zammı oranında faiz ile birlikte ödenmesi durumunda, herhangi bir işlem tesis edilmez. Aksi takdirde, Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesi ve 2016/9 sayılı Genelge'de belirtilen usullere devam edilerek alınacak sonuca göre işlemler tekemmül ettirilir.

Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesi ve 2016/9 sayılı Genelge’ye göre yapılan işlemlere ilişkin idari yaptırımlara dair itirazlardan vazgeçilmesi veya dava aşamasında olanlarla ilgili olarak da davadan feragat edilmesi halinde; yargı kararına istinaden geri verilen vergi ve varsa fer’i alacakların, feragat veya itirazdan vazgeçme tarihinden itibaren 30 (otuz) gün içinde, idare tarafından geri vermenin yapıldığı tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun hükümleri uyarınca hesaplanan gecikme zammı oranında faiz ile birlikte ödenmesi koşuluyla idari yaptırımlar iptal edilir.

Bilgi ve gereğini rica ederim.

Rıza Tuna TURAGAY

Bakan a.

Bakan Yardımcısı

DAĞITIM:

Tüm Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri