11 Ağustos 2020 Tarihli ve 31210 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile Gümrük Müşavirliği (GM) Ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleriyle (YGM) İlgili bazı maddelerinde değişiklikler yapılmıştır. Buna göre:

1- Gümrük müşavir yardımcılığı yazılı sınavından yetmiş veya üzerinde puan alanlar başarılı sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Önceden altmış veya üzerinde puan alanlar başarılı sayılıyordu. Böylelikle Gümrük Müşavir Yardımcısı olabilme çıtası yükseltilmiştir.

2- Gümrük Yönetmeliğinin “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri” başlığına haiz 574.maddesine “Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri gümrük işlemleri ile ilgili tespitlerin yapılabilmesi amacıyla tespit raporuna konu edilecek işlemle sınırlı olmak kaydıyla ilgili firmadan bilgi ve belge isteyebilir.” Hükmü eklenmek suretiyle YGM’lerin tespit raporu tanzim ederken gereksinim duydukları belge ve bilgilerin istenmesi hususu mevzuatla tahkim edilmiştir.

3- Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerinin yanlarında “Stajyer çalıştırabilirler” hükmü yürürlükten kaldırılmıştır. İstisna olarak yönetmeliğe eklenen geçici madde ile staja başlamış bulunanların, bir yıllık staj süreleri sonuna kadar stajyer olarak çalışmaya devam edebilecekleri hükme bağlanmıştır.

4- Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri ile yanlarında çalışan gümrük müşavir yardımcısının aynı derneğe bağlı bulunma şartı genişletilerek antreponun bulunduğu bölge müdürlüğüne ve derneğe bağlı olabileceğine dair hüküm ilave edilmiştir. Böylelikle Gümrük Müşavir Yardımcısının karnesini ve ikametini taşımadan antreponun bulunduğu yerdeki bölge müdürlüğü ile gümrük müşavirleri derneğine kayıtlı olmaları sağlanmış. İlgili madde saha gerçekleriyle bağdaşık bir yapıya bürünmüştür. Karne ve plaka değişikliği ile sanal ikamet oluşturma sorunu bertaraf edilmiştir.

5- Gümrük Müşavir Yardımcılarının yapmaları gereken iş ve işlemleri başkasına yaptıramayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu şekilde davrandığı tespit edilen Gümrük Müşavir Yardımcıları bir daha yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalıştırılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Antrepoda görevlendirilen yardımcının yapacağı iş ve işlemleri başka bir yardımcının, stajyerin veya bir başka kişinin yaptığı tespit edildiğinde antrepoda görevli yardımcının işine son verileceği dolaylı olarak hükme bağlanmıştır.

6- Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, tespit sözleşmesi kapsamında bizzat yapacağı işleri başkasına yaptıramayacakları hükme bağlanmıştır. Bu şekilde hareket ettiği tespit edilen kişilerin yetki belgelerinin süresiz olarak geri alınacağı hükme bağlanmıştır.

7- Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin sahip olmaları gereken nitelikler hususunda değişikler yapılmıştır:

a. Son beş yıl içinde Kanunun geçici 6 ncı maddesi uyarınca geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası almamış olmak hükmündeki süre; son yedi yıl olarak değiştirilmiştir.

b. Yönetmelikte sayılan suçlardan ari olma şartına 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamı suçlar ile örgütlü suçlar da dahil edilmiştir.

c. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin sahip olmaları gereken niteliklere Mesleğin şeref ve haysiyetine uymayan durumlar ibaresi eklenmiştir.

8- Yaş Haddine (65-Yaş) bağlı olarak 3-yıl süre ile verilen Yetki Belgelerinin süresi yine yaş haddine bağlı olarak 2-yıl olacak şekilde belirlenmiştir. İki belge arasında disiplin cezası almamış YGM’lerin belge süresi ilkinde 3 yıl ikincisinde  ise 4 yıla kadar verilebileceği hüküm altına alınmıştır.

9- Yetki belgesi almak için müracaat eden YGM hakkında soruşturma varsa veya devam ediyorsa; söz konusu soruşturma neticelenmeden Yetki belgesi verilemeyeceği hükme bağlanmıştır.

10- Yetki belgelerinin elektronik ortamda düzenleneceği ve gümrük müşavirinin kayıtlı bulunduğu Bölge Müdürlüğüne ve başvuru sahibine yine elektronik ortamda gönderileceği hükme bağlanmıştır.

11- Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri erişim kodunun kullanımından sorumlu olduğu; erişim kodunu başkasına kullandırdığı anlaşılan yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yetki belgesinin süresiz olarak geri alınacağı hüküm altına alınmakla birlikte; YGM’nin yanında çalışan YGM yardımcılarının “başkası” ifadesine dahil olup, olmadığı veya YGM Çalışanlarına antrepolarda yapacakları iş ve işlemlerle ilgili ayrı bir erişim kodu verilip verilmeyeceği hususuna dair bir düzenleme bulunmaması dolayısıyla açıklığa kavuşturulmadığı müddetçe ciddi mağduriyetlerin yaşanmasına sebebiyet verecek bir düzenleme  olduğu mütalaa edilmektedir.

12- Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalışılan sürelerin staj süresine dahil edilip, edilmemesiyle ilgili olarak sadece Gümrük müşavir Yardımcılarının kanunun ilgili maddesinde belirtilen diğer şartları taşıması halinde staj süresinden sayılacağı; buna mukabil Gümrük Müşavir Yardımcısı adayı olan Stajyerlerin YGM yanında çalıştırılması işlemine bu yönetmelikle son verildiğinden mütevellit Stajyerlerin staj süresinin YGM yanında işlemeyeceği dolaylı olarak hükme bağlanmıştır.

13- YGM’ler hakkında Kanunun geçici 6 ncı maddesi hükümlerinin uygulanması şartları birini teşkil eden husus tespit işlemleriyle sınırlıyken; YGM’ce yapılan tüm işlemleri kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

14- Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olabilme şartlarından birinin kaybedilmesi, tespit işlemleri ile ilgili olarak Bakanlıkça belirlenen asgari ücret tarifesinin altında hizmet verilmesi, görevin bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapılmaması veya kusurlu olarak yapılması ya da Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunulması veya dolaylı temsil suretiyle faaliyet gösteren gümrük müşavirleriyle ya da tespit işlemini yaptıran yükümlü ile doğrudan veya dolaylı iş ilişkisi içinde olunması halinde yetki belgesinin alınacağı ve 5 (BEŞ) yıl süre ile yetki belgesi verilmeyeceği hükmü süresiz olarak değiştirilmiştir. Dolayısıyla yetki belgesini sayılan sebeplerle kaybeden bir YGM nin; yeniden YGM olabilme şansı kalmamıştır.

15- Maddi hatadan dolayı asgari ücretin altında fatura kesilen durumların uyarılmasına rağmen faturalarını düzeltmek suretiyle asgari ücret limitlerine ulaştırmayan veya benzer hataları tekrarlayan YGM’lere altı (6) ay geri alınan yetki belgeleri, yapılan düzenleme ile on iki (12) ay süreyle geri alınacak şekilde değiştirilmiştir.

16- Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte  yürürlüğe girecek olması özellikle sistemin içerisinde çalışmakta olan stajyerleri mağdur edeceği mütalaa edilmektedir.

Resmi Gazete:

11 Ağustos 2020 Tarihli ve 31210 Sayılı Resmi Gazete

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200811-6.htm