MEVZUAT DUYURUSU |
Konu
DAP DPU ve DDP Teslim Şekillerinde Sigorta Sorumluluğu |
Özet & Yorum & Ek Bilgi
Gümrükler Genel Müdürlüğü'nün "DAP DPU ve DDP Teslim Şekillerinde Sigorta Sorumluluğu” konulu yazısı ilişikte bilgilerinize sunulmuştur. Buna göre: Incoterms 2020 DAP DPU ve DDP teslimlerde tereddüt haricinde her beyanname için sigorta belgesi istenmemesi talimatlandırılmıştır. EK BİLGİ: Bilindiği üzere, Incoterms 2020’de “D” Grubu teslim şekilleri için sigortanın ihracatçıya mı yoksa ithalatçıya mı ait olduğu net bir şekilde belirtilmemiştir, bu durum önceki versiyonlarda da net değildi. Taraflar arasında satış sözleşmesi veya proforma fatura ile aksi belirtmedikçe, ihracatçı firma, sigorta yapmadan sevkiyatı organize ediyordu. Genel müdürlüğün bu yazısında da esasında değişen bir durum söz konusu değil. İthalatçı firma risk almamak üzere ihtiyaten eşyanın tüm risklerini karşılayacak kapsamda sigorta yaptırmasında veya arka planda sigorta sorumluluğunun satıcı üzerinde olduğuna dair sözleşme ve/veya yapılan sözleşmeye ilave ettirilmesinde fayda var. Unutulmaması gereken husus ise gümrük kıymeti açısından bu nevi masrafların alıcı tarafından üstlenildiği durumlarda söz konusu masrafların gümrük kıymetine ayrıca ilave edilmesi elzemdir. Aksi halde eksik kıymet beyanı münasebetiyle yaptırım gündeme gelebilecektir. |
MEVZUAT METNİ |
T.C. Sayı : E-85593407-165.01
Bilindi üzere, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta giderlerinin ne şekilde değerlendirileceği ile ilgili olarak, ilgi (a) ve (b)’de kayıtlı yazılarımızda açıklamalara yer verilmiştir. Ancak, konu ile ilgili olarak yapılacak işlem hususunda tereddütlerin bulunduğu anlaşılmakta olup aşağıda konu ayrıntılı olarak açıklanmıştır. 1. INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girmesi İlgi (a)’da kayıtlı yazımızda, ICC – Milletlerarası Ticaret Odası Türkiye Milli Komitesi’nin 16/1/2020 tarihli MTO-008 sayılı yazısında, 1/1/2020 tarihinde INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girdiği, INCOTERMS 2020 ile birlikte, DAT (Terminalde teslim) teriminin isminin, DPU (Belirlenen yerde boşaltılmış olarak teslim) olarak değiştirildiğinden bahisle, “… DAP, DPU ve DDP’den oluşan “D”li terimlerde teslim varma yerinde gerçekleşir. Bu nedenle “D”li terimler, “boşaltmada (varma yerinde) satışlar” olarak adlandırılan grubun içinde yer alırlar. Bu terimler uyarınca mallar varma yerinde, yani taşımanın gerçekleştirilmesinden sonra alıcıya teslim edildiği için, mallara ilişkin tüm ziya ve hasar bu noktaya kadar satıcıya aittir. Bu nedenle satıcının, bu hasar ve kayıp riskine karşı sigorta yaptırması mutlaka önerilir. Ancak bu sigorta Incoterms 2020 kapsamında terimleri kapsamında bir sigorta değildir ve tamamen satıcının ihtiyarındadır.” denildiği belirtilmiştir. 2. INCOTERMS 2020’de sigorta masrafları İlgi (b)’de kayıtlı yazımızda; Milletlerarası Ticaret Odası (International Chamber of Commarce – ICC) tarafından yayımlanan 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS (İç ve Dış Ticarete İlişkin Ticari Terimlerin Kullanımı İçin ICC Kuralları) 2020 metni incelendiğinde, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinin her üçü ile ilgili olarak da aynı şekilde ayrı ayrı; “A Satıcının Yükümlülükleri A5 Sigorta Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur." "B Alıcının Yükümlülükleri … B5 Sigorta Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, satıcının talebi üzerine, hasarı ve masrafları satıcıya ait olmak üzere, satıcının sigorta yaptırabilmek için gereksinim duyduğu bilgileri satıcıya sağlamalıdır.” İfadelerine yer verildiği ve ilgi (a)’da kayıtlı yazımızda belirtilen hususlardan bahisle; taraflarca aksinin kararlaştırılmamış olması kaydıyla, INCOTERMS 2020`de yer alan DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde mallara ilişkin tüm ziya ve hasarın teslim yerine kadar satıcıya ait olduğu, bu teslim şekillerinde sigorta masraflarının satıcıya ait olduğunun anlaşıldığı belirtilmiştir. 3. INCOTERMS’in önceki versiyonu olan 2010 versiyonundaki düzenleme Bilindiği üzere, 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS 2020’de, sigorta giderleri ile ilgili olarak INCOTERMS 2010’dan bazı farklılıklar bulunmaktadır. INCOTERMS 2010’da; DAP, DAT (2020 versiyonunda DPU) ve DDP teslim şekillerinin her üçü ile ilgili olarak da “A3-b) Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, satıcı, alıcının talebi üzerine hasarı ve masrafları (eğer varsa) alıcıya ait olmak üzere alıcının sigorta yaptırabilmesi için gerekli bilgileri alıcıya sağlamalıdır.” Ve “B3-b) Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, talep üzerine sigorta yapılabilmesi için gerekli bilgileri satıcıya sağlamalıdır.” ifadeleri yer almaktaydı. Tetkikinden de anlaşılacağı üzere, ilgi (a) ve (b)’de kayıtlı yazılarımızda yer alan açıklamalar INCOTERMS 2020 çerçevesinde yapılmış olup, INCOTERMS’in önceki versiyonlarına ilişkin bulunmamaktadır. 4. Tarafların aksini kararlaştırabilmesi INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 78 inci paragrafında, “Taraflar bazen bir Incoterms kuralını değiştirmek isteyebilir, Incoterms 2020 kuralları bu şekilde yapılacak değişiklikleri yasaklamaz…” denilmektedir. Bu nedenle taraflarca bu hususta bir farklı bir anlaşma sağlanmışsa, gümrük kıymetinin tespitinde bu hususun dikkate alınması ve hangi masrafların hangi tarafça üstlenildiğinin bu anlaşma dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekecektir. 5. INCOTERMS’e yapılacak atıflar INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 9 uncu ve 10 uncu paragraflarında, “9. Eğer taraflar Incoterms 2020 kurallarının sözleşmelerine uygulanmasını isterlerse, bunu sağlamanın en güvenli yolu, tarafların bu niyetlerini şu gibi ifadeler kullanarak sözleşmelerinde açıkça belirtmeleridir: “[seçilen Incoterms kuralı] [belirlenen liman, yer veya nokta] Incoterms 2020” “10. Örneğin, CIF Şanghay Incoterms 2020, veya DAP No 123, ABC Caddesi, İthalat Ülkesi Incoterms 2020” denilmektedir. Bu çerçevede, eşyaya ilişkin belgelerden INCOTERMS’in hangi versiyonunun kullanıldığı ve teslim yeri belgelerden anlaşılabilmektedir. 6. Gereken durumlarda yükümlülerden ilave bilgi ve belge istenilebilmesi DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta giderlerinin ne şekilde değerlendirileceği ilgi (b)’de kayıtlı yazımız ve yukarıda 2 nci maddede açıklanmaktadır. Bu çerçevede, INCOTERMS 2020 kapsamında bulunan işlemlerde, her bir beyanname için yükümlülerden sigorta yükümlülüğünün kimde olduğunu gösteren belge ibrazı istenmesine ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak tarafların kendi aralarında farklı bir düzenlemeye gitmelerinin de söz konusu olabileceği gözden uzak tutulmamalıdır. Bu çerçevede, alıcının sigorta masraflarını üstlenmesi durumunda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 27/1-e maddesi uyarınca bu giderlerin gümrük kıymetinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Beyan edilen gümrük kıymetinin gerçeklik veya doğruluğu konusunda tereddüt hasıl olması durumunda konunun 2012/29 sayılı Genelge kapsamında araştırma konusu yapılabileceği açıktır. Bilgi ve gereğini rica ederim.
|