ANTREPODA EŞYANIN BEKLEME SÜRESİ

Adminn

ANTREPODA EŞYANIN BEKLEME SÜRESİ

Süre, basit bir ifadeyle, bir olayın başı ile
sonu arasında geçen zaman dilimidir. Zaman en değerli hazinedir şüphesiz.
Sürenin veya nam-ı diğer zamanın önemini anlatmak değil gayemiz; kaldı ki
kelimeler kifayet etmediği gibi, süremiz (!) de yetmez buna. Biz bu yazımızda,
özellikle Antrepoda bekleyen eşya perspektifinde süre mefhumuna değineceğiz.

4458 sayılı Gümrük Kanununun 14.maddesinde ve
bu kanuna bağlı Gümrük Yönetmeliğinin 31.maddesinde de hüküm altına alındığı
üzere, Kanunda belirtilen süreler aksine bir hüküm bulunmadıkça uzatılamaz veya
ertelenemez. Ancak, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerde bu sürelerin
uzatılması gündeme gelebilir. Süresi dışında yapılan müracaatlarda da, mücbir
sebep veya beklenmeyen hallere ilişkin ek belge ibraz etmek, ibraz edilen
gerekçenin de idare tarafından kabulü şartıyla ek süre verilebilir. Süre
kavramına genel bir girizgâh yaptıktan sonra konumuz olan antrepodaki eşyanın
bekleme süresine geçiş yapabiliriz.

Bilindiği üzere,
Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır (GK:Madde 101),
(GY:Madde 346). Yani 7100 rejim kodu ile açılan Antrepo Beyannamesi kapsamı
eşya sınırsız bir şekilde antrepoda depolanabilir. Bununla birlikte idare,
özellikle beklemek suretiyle bozulabilecek eşya dâhil olmak üzere, eşyanın
antrepoda kalabileceği süre konusunda belirleme yapabilir. Gümrük Kanunun
101 inci maddesinde de gümrük idarelerince gerek görülen hallerde,
eşyaya gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edilmesi için
yeni bir süre belirlenebileceği belirtilmiştir.

Antrepo rejimi altında bekleyen eşyaya
gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım
tayin edilmesine

ilişkin beyanname verilmesi
halinde, yani antrepo beyannamesine bağlantılı yeni bir rejim beyanı yapılması halinde;
gümrük işlemlerinin
yeni açılan beyannamenin
tescil tarihinden
itibaren otuz gün
içinde bitirilmesi gerekir
. Bu süre içinde işlemleri bitirilemeyen eşya ile,
bir süre tayin edilmiş ve tayin edilen söz konusu süre zarfında antrepodan
çekilmeyen eşya ile ilgili olarak, Gümrük
Kanunun,
177 ila 180
inci maddesine istinaden
tasfiye hükümleri uygulanmaktadır (GK:Madde 70).

Diğer yönden,
tankta bulunan serbest dolaşıma girmiş eşyanın
, gümrük işlemlerinin
bitirilmesini müteakip derhal çekimine başlanır ve çıkarılacak miktara bağlı
olarak bu işlem
5015 sayılı
Petrol Piyasası Kanununa istinaden hazırlanan ve
17/6/2004 tarihli ve 25495 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Petrol Piyasası
Lisans Yönetmeliğinin
4 üncü
maddesinde akaryakıt olarak sayılan ürünler için
onbeş gün
, diğer ürünler için ise
altmış gün
içinde tamamlanır. Bu süreler içerisinde serbest
dolaşıma girmiş eşyanın antrepodan çekilememesi halinde bu süreleri
otuz güne kadar uzatmaya
gümrük
müdürlükleri yetkilidir. Bunun dışındaki farklı durumları inceleyerek
sonuçlandırmaya Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri yetkilidir GY:Madde
542/6-d).

Gümrük Kanununda ve yönetmeliğinde antrepoda
bekleyen eşyaların sürelerine ilişkin yukarıda belirtildiği üzere açık hükümler
olmasına karşın, en çok karıştırılan ve değişik uygulamalara mazhar olan bir
konudur süre mefhumu. Bu bağlamda en çok karıştırılan husus, Gümrük Kanunun
70.maddesinde ve Gümrük Yönetmeliğinin 346.maddesinde
“Gümrük antrepolarında bulunan
eşya için, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin
beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden
itibaren 30 gün içinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içinde işlemleri
bitirilemeyen eşya ile ilgili olarak tasfiye hükümleri uygulanır.”
denilmek suretiyle hüküm altına alınan
30-günlük
süre meselesidir
. Söz konusu 30- günlük sürelerin yanlış yorumlanması
beraberinde yanlış uygulamaları getirmekte; hatta millileşmiş eşya, sırf bu
yanlış yoruma kurban edilerek tasfiye hükümlerine tabi tutulabilmektedir. Oysa söz
konusu maddede belirtilen 30-günlük süre eşyanın antrepoda kalabileceği süreyi
değil; eşyanın gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi
tutulması yönünde beyanname tescil ettirilmesi halinde
gümrük işlemlerinin bitirilmesine dair süreyi
belirlemektedir. Kaldı ki, Gümrük Yönetmeliğinin tanımlar başlıklı 3.
Maddesinin h-bendinde Gümrük işlemlerinin bitirilmesi kavramının tanımı
“Eşyaya
ait vergilerin ödenmesini veya kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya
beyannamenin iptal edilmesini veya eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya
imhasını veya müsadere edilmesini ifade eder.”
denilmek suretiyle
yapılmış olup, bunların arasında eşyanın antrepodan çekilmesi tabiri
sayılmamıştır. Dolayısı ile yanlış yorumlanan 30-günlük süre tahdidi, eşyanın
antrepodan çıkartılması için değil; antrepoya bağlı olarak açılan yeni
beyannameyle ilgili (örneğin 4071 Rejim Koduyla açılan Serbest Dolaşıma Giriş
beyannamesiyle ilgili):

a- Vergilerin ödenmesi veya kaldırılması veya
teminata bağlanması,

b- Beyannamenin iptal edilmesi,

c- Eşyanın gümrüğe terk edilmesi veya imhası
veya müsadere edilmesi,

için verilen süreyi ifade ettiği izahtan
varestedir.

Kanun ve
Yönetmelik dışında bu meyanda ikincil düzenleme olarak Gümrükler Genel
Müdürlüğü’nün 2010/41 sayılı genelgelerinden ve Mersin Gümrük Müdürlüğü’nün
12.01.2015 tarih ve 60805799/131.99 sayılı müdürlük emrinden bahsetmenin
konumuzu pekiştirmesi açısından da dikkate şayan olduğunu düşünmekteyiz. Bahis
konusu genelgede uzun süre antrepoda bekleyen eşyalardan dem vurulmakta; Genel
Antrepolarla sınırlı olmak üzere her hangi bir adli ve idari soruşturmaya konu
olmayan ve 6-ayı aşan süreyle antrepoda bekleyen eşyaların,

ilgili gümrük idarelerince ilgililere tebligat çıkartılmak
kaydıyla, bu tebligatın tebellüğ edildiği tarihten başlamak üzere

30-gün içerisinde eşyanın antrepodan
çıkartılması, eşya için
gümrükçe onaylanmı
ş
yeni bir
i
ş
lem
veya kullanım tayin edilmesi, veya kanuni temsilcisi yada kanuni mirasçıları
tarafından eşyanın antrepoda kalmaya devam etmesini istedikleri yönünde talepte
bulunulmayan eşyalar için tasfiye hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmektedir.
Ayrıca Mersin Gümrük Müdürlüğü’nün yukarıda zikredilen yazıları muvacehesince makalemizde
de vurgulandığı üzere mevzuatımızda petrol türevi ile sıvı tanklara depolanan
eşyalar için süre tayinin yapıldığı, bunların dışında kalan eşyalar için
herhangi bir süre tayinin yapılmadığından bahisle,
(Müdürlük emri olması hasebiyle, Mersin Gümrük Müdürlüğü’ne bağlı
antrepolarla sınırlı olmak üzere)
Serbest Dolaşıma Giriş İşlemleri
bitirilen eşyanın 7-gün içerisinde antrepodan çıkartılması, aksi halde Gümrük
Yönetmeliğinin 337.maddeleri kapsamında Ortak depolama başvurusunun yapılması
hususları hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda
bir araya getirilen mevzuat kalemleri birlikte değerlendirildiğinde, antrepodaki
eşyanın bekleme süresinin sınırsız olduğu, yeni rejim beyanında bulunulması
halinde sadece iki ürün grubu için
(Petrol ürünleri için 15-gün; dökme sıvı
eşyalar için 60-gün)
süre tayini yapıldığı, bunların dışında özel süre
tahdidi koymaya Gümrük ve Ticaret Bakanlığının yetkili olduğu, açıktır. Diğer
yönden
süreler
konusunda gümrük idarelerince farklı yorumlara sebebiyet verilmemesi açısından,
gümrük işlemlerinin bitirilip, vergisel yükümlülüğün tekemmül ettirilmesiyle millileşmiş
statüye geçen; dolayısıyla süreye tabi olmayan eşyanın, antrepodan ne kadar
süre zarfında çıkartılması konusunda; antrepoda bulunan gümrüklü eşyaya zarar
vermeyecek ve gümrük gözetim ve denetimini zafiyete düşürmeyecek tedbirlerin
alınması kaydıyla, antrepo işleticisi ile eşya sahibi arasındaki ticari
ilişkiye tevdi edilmek suretiyle sürenin özgür bırakılmasının uygun olacağı;
eşyanın millileştiği tarihten itibaren depolama hizmetiyle alakalı KDV’li fatura
düzenlenmesinin vergi kaygısını da ortadan kaldıracağı gibi, antrepoların daha
işlevsel hale getirilmiş olacaktır. Bu münasebetle, idari makamların konu
özelinde yasal düzenleme yapmasının yerinde olacağı mütalaa edilmektedir. Yeri gelmişken yıllar önce kaleme
aldığımız bir dörtlükle makalemizi nihayete erdirelim.

Ambarlar
nezaret antrepo sürgün
Bekleme
süre
nden düşülür her gün
Tasfiyelik hale gelirsin bir gün
Gümrüğe terk olmuş mala dönersin

Haki
DEMİRTAŞ

Yetkilendirilmiş
Gümrük Müşaviri

KAYNAKÇA:

1-
4458 Gümrük Kanunu Ve Gümrük Yönetmeliği.

2-
www.hakimygm.com.tr
“Makalelerimiz/Haki DEMİRTAŞ /Gümrük
Mevzuatında Süre” Kavramı”.

3-
www.hakimygm.com.tr
“Şiirlerimiz/Haki DEMİRTAŞ /Gümrükçülük”.

4-Gümrükler
Genel Müdürlüğü’nün 2010/4 Sayılı Genelgeleri.

5-Mersin
Gümrük Müdürlüğü’nün 12.01.2015
tarih ve 60805799/131.99 sayılı yazıları.