Süre, basit bir ifadeyle, bir olayın başı ile sonu arasında geçen zaman dilimidir. Zaman en değerli hazinedir şüphesiz. Sürenin veya nam-ı diğer zamanın önemini anlatmak değil gayemiz; kaldı ki kelimeler kifayet etmez, bu önemi anlatmaya. Biz bu yazımızda, mevzuatımız açısından sürenin önemine -elimizden geldiğince- değinmeye çalışacağız.

4458 sayılı Gümrük Kanununun 14.maddesinde ve bu kanuna bağlı Gümrük Yönetmeliğinin 31.maddesinde de hüküm altına alındığı üzere, Kanunda belirtilen süreler aksine bir hüküm bulunmadıkça uzatılamaz veya ertelenemez. Ancak, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerde bu sürelerin uzatılması gündeme gelebilir. Süresi dışında yapılan müracaatlarda, mücbir sebep ve beklenmeyen haller göz önünde bulundurularak; mücbir sebep veya beklenmeyen hallere ilişkin ek belge ibraz etmek şartıyla ek süre verilir. 

Genel olarak Gümrük Mevzuatında Geçen, süre kavramını genel ve özel olmak üzere iki başlık içerisinde incelemek mümkündür:

A) GENEL OLARAK SÜRE KAVRAMI:

Gümrük mevzuatındaki süre mefhumuna incelendiğinde; genel hükümlerinin, 213 sayılı Vergi Usul kanunun 18.maddesine dayandığı görülecektir.  Bununla birlikte; sürelerle ilgili genel hükümleri bu madde altında toplamaya çalıştık:

1- Süreler gün olarak belli edilmişse, başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün mesai saati bitiminde sona erer. (VUK:Madde 18)

2- Süreler hafta veya ay olarak belli edilmişse, başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde sona erer. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa, süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona erer (GK:Madde 14). 

3- Resmi tatiller süreye dahil olmakla birlikte, Sürenin son gününün, tarihin veya vadenin resmi tatile rastlaması durumunda, bu süreler tatili izleyen ilk iş gününün mesai saati bitiminde sona erer (GK:Madde 14).   

4- Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde süre, o günün tatil saatinde biter. (VUK:Madde 18)

5- İlgili makamlara verilecek olan Süre uzatım talepleri, süre dolmadan önce geçerli olan kanuni süre zarfında verilmelidir (GK:Madde 14).  

6- Gümrük işlemleriyle doğrudan veya dolaylı olarak ilgili bulunan kişiler, Gümrük Müsteşarlığının veya gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük işlemleri ile sınırlı olmak kaydıyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür (G.K:Madde 11)

7- Gümrük Kanununa göre gümrük idaresine yapılacak yazılı başvurular posta ile taahhütlü olarak gönderilebilir. Bu takdirde başvurunun postaya verildiği tarih gümrük idaresine verilme tarihi yerine geçer (GK:Madde 14).  

8- Gümrük Kanununda ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan mevzuatta yer alan; izin sürelerine ilişkin ortaya çıkan sorunları ve tereddütleri incelemek suretiyle gidermeye bakanlık yetkilidir (GK:Madde10).

 

 

 

B) ÖZEL OLARAK SÜRE KAVRAMI:

a- İdari Kararlara ilişkin süre: Gümrük idareleri, söz konusu talebe ilişkin başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içinde karar almak zorundadırlar. Ancak, gümrük idareleri tarafından bu süreye uyulması mümkün değilse, belirtilen süre aşılabilir. Bu durumda, söz konusu idareler, yukarıda belirlenen sürenin dolmasından önce başvuru sahibine süre aşımını haklı kılan gerekçeler ile talep hakkında karar vermek için gerekli gördükleri ek süreyi de belirterek bilgi verirler (GK:Madde 6).

b-Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin geçerliliğine ilişkin süre: Bağlayıcı Tarife Bilgisi veriliş tarihinden itibaren 6 yıl geçerlidir (GK:Madde 9). 

c-Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin geçerliliğine ilişkin süre:Bağlayıcı Menşe Bilgisi verildiği tarihten itibaren 3 yıl geçerlidir (GK:Madde 9). 

ç-Belge Saklama Süreleri: Belge ve bilgiler gümrük kontrolü amacıyla beş yıl süre ile saklanmak zorundadır. 1) (2) bentte öngörülen haller dışında, serbest dolaşıma girmek veya ihraç edilmek üzere beyan edilen eşya ile ilgili olarak, serbest dolaşıma giriş veya ihracat beyanlarına ilişkin belgelerin tescil edildiği yılın; 2) Nihai kullanımları nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergisi ile Türkiye’de serbest dolaşıma giren eşya için, gümrük gözetimine tabi olmalarının sona erdiği yılın; 3) Başka bir gümrük rejimine tabi tutulan eşya için, söz konusu gümrük rejiminin sona erdiği yılın; 4) Serbest bölgeye konulan eşya için, buralardan çıktıkları yılın; Sonundan itibaren işlemeye başlar (GK:Madde13).

d-Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın gümrük işlemlerinin bitirilmesine ilişkin süre: Türkiye Gümrük Bölgesine getirilip gümrüğe sunulan eşyanın, bir gümrük rejimine tabi tutulması, bir serbest bölgeye girmesi, Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracı, imhası veya gümrüğe terk edilmesine ilişkin işlemlerin, Deniz yolu ile gelen eşya için özet beyanın verildiği tarihten itibaren 45 gün, Diğer bir yolla gelen eşya için yine özet beyanın verildiği tarihten itibaren 20 gün içerisinde tamamlanması gerekir. Ek süre talepleri, yukarıdaki süreler bitmeden önce olmak üzere 30 güne kadarki süre uzatım talepleri gerekçe aranılmaksızın,30 günü aşan ek süre uzatım talepleri ise gerekçenin belirtilmesi ve kanıtlayıcı belgenin sunulması şartıyla, Gümrük Müdürlüklerince değerlendirilecektir. [Gümrük Genel Tebliği (Süre Değişimi) Seri No: 2 (26.04.2006 t. 26150 s. R.G.)]. Bu süre zarfında işlemleri tamamlanmaz ise Gümrük Kanunun, 177 ila 180 inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir (GK:Madde 50)

e-Yolcu Eşyasının Bekleme Süresi: Yolcu beraberinde getirilip gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar yolcu eşyasına mahsus gümrük ambarlarına konulan eşyanın buralarda kalabileceği süre üç aydır (GK:Madde 48).Bu süre zarfında işlemleri tamamlanmaz ise Gümrük Kanunun, 177 ila 180 inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir (GK:Madde 50).

f-Fikri ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin süreler: Gümrük idaresine henüz bir talepte bulunulmadığı durumda ve söz konusu eşyanın fikri ve sınaî mülkiyet haklarını ihlal ettiğine dair açık deliller olması halinde, hak sahibinin geçerli bir başvuruda bulunabilmesini teminen, gümrük idareleri tarafından eşya üç işgünü süresince re’sen alıkonulabilir veya eşyanın gümrük işlemleri durdurulabilir. Gümrük idaresince alınan durdurma veya alıkoyma kararının hak sahibine tebliğinden itibaren çabuk bozulabilir eşya için üç iş günü, diğer eşya için on iş günü içinde hak sahibince ihtiyati tedbir kararı getirilmemesi halinde, eşya hakkında beyan sahibinin talepte bulunduğu gümrük rejimi hükümlerine göre işlem yapılır. Haklı bir mazeretin bulunması halinde, hak sahibinin talebi üzerine, gümrük idaresince on iş gününe kadar ek süre verilebilir (GK:Madde 57).

g-Antrepo Rejimine İlişkin Süreler: Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır (GK:Madde 101), (GY:Madde 346). Ancak, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren otuz gün içinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içinde işlemleri bitirilemeyen eşya ile , bir süre tayin edilmiş ise bu sürede kaldırılmayan eşya ile ilgili olarak, Gümrük Kanunun, 177 ila 180 inci maddesine istinaden tasfiye hükümleri uygulanır (GK:Madde 70). Bakanlık, özellikle beklemek suretiyle bozulabilecek eşya da dahil olmak üzere eşyanın antrepoda kalabileceği süre konusunda belirleme yapabilir. Eşyanın antrepoda kalabileceği süre konusunda bir tahdit konulmuş ise; eşyanın antrepoya alındığı tarihten veya antrepolar arası nakil yoluyla başka bir antrepodan gelen eşyanın ilk antrepoya giriş tarihinden itibaren hesaplanır (GY:Madde 346). Tankta bulunan serbest dolaşıma girmiş eşyanın, gümrük işlemlerinin bitirilmesini müteakip derhal çekimine başlanır ve çıkarılacak miktara bağlı olarak bu işlem 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa istinaden hazırlanan ve 17/6/2004 tarihli ve 25495 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinde akaryakıt olarak sayılan ürünler için onbeş gün, diğer ürünler için ise altmış gün içinde tamamlanır. Bu süreler içerisinde serbest dolaşıma girmiş eşyanın antrepodan çekilememesi halinde bu süreleri otuz güne kadar uzatmaya gümrük müdürlükleri yetkilidir. Bunun dışındaki farklı durumları inceleyerek sonuçlandırmaya Müsteşarlık yetkilidir GY:Madde 542/6-d).

ğ-Dahilde İşleme Rejimine İlişkin Süreler: serbest dolaşımda bulunmayan eşya için dahilde işleme rejimine ilişkin iznin alındığı tarihten itibaren işlemeye başlar ve bitimin rastladığı ayın son günü sona erer. İzin sahibi tarafından ileri sürülen haklı gerekçelere bağlı olarak ek süre verilebilir (GK:Madde 111). Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılacak ithalat ve ihracatların izin belgesi süresi içerisinde yapılması gerekir (GY:Madde 353). Önceden ihracat durumunda izin belgesinde, eşdeğer eşya karşılığı ithal eşyasının gümrük beyanı için gereken süre belirtilir. Bu süre, ilgili eşdeğer eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünler için ihracat beyannamesinin tescil tarihinden itibaren işlemeye başlar(GY:Madde 354). 

h- Geçici İthalat Rejiminde süre: İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejiminden yararlandırılacak eşya hakkındaki 7/1/2000 tarih ve 2000/69 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda yer alan özel hükümler saklı kalmak üzere, eşyanın geçici ithal rejimi altında kalma süresi azami 24 aydır (GK:Madde 130; GY:Madde 380). Eşyanın rejim altında kalma süresinin verilecek ek sürelerle birlikte, Kanunun 130 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen yirmi dört aylık süreyi aşmaması esastır. Ancak, geçici ithal konusu eşyanın özelliği nedeniyle mülkiyetinin devredilememesi veya yirmi dört aydan uzun süreli yatırımlarda kullanılması hallerinde yirmi dört ayı aşan süre uzatımı da yapılabilir (GY:Madde 380).

 

ı- Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejiminde süre:Gümrük kontrolü altında işleme rejimine ilişkin süre, ilgili gümrük idaresince belirlenir ve bu süre azami 2 yıldır. Beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerle bu süre üç aya kadar uzatılabilir. 

i- Hariçte İşleme Rejimine İlişkin Süreler: İşlem görmüş ürünlerin Türkiye Gümrük Bölgesine yeniden ithal edilmeleri için gereken süre verilen izinde belirtilir. İzin hak sahibinin talebinin uygun bulunması halinde, bu süre uzatılabilir(GK:Madde 139). İthalatın önceden yapıldığı durumda, ikame ürünlerin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili tarihinden itibaren iki aylık süre içinde geçici ihracat eşyasının ihraç edilmesi gerekir.Ancak, istisnai hallerde, söz konusu süre dolmadan ilgili kişinin talebi üzerine gümrük idareleri bu süreyi makul ölçüde uzatabilirler (GK:Madde146).

j-Serbest Bölgeler Açısından Süre: Eşyanın serbest bölgelerde kalabileceği süre sınırsızdır (GK:Madde 156).

k-Geri Gelen Eşya Açısından Süre: Serbest dolaşımda bulunan eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden veya Türkiye’nin anlaşmalarla dâhil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra üç yıl içinde yeniden serbest dolaşıma girmesi halinde ve beyan sahibinin talebi üzerine, ithalat vergilerinden muaf tutulur. Üç yıllık süre, beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle uzatılabilir (GK:Madde 168).

l-Posta Eşyası Açısından Süre: Posta yoluyla Türkiye Gümrük Bölgesine gelen veya Gümrük Bölgesinden giden eşya, Gümrük Kanunun 93 ila 107 nci maddelerde belirtilen hükümlere tabi genel antrepo sayılan yerlere, posta idaresinin sorumluluğu ve gümrük idaresinin gözetimi altında konulur. Eşyanın buralarda bekleme süresi, Posta yolu ile yurt dışına gönderilecek ticari eşya, gümrüğün gözetimi ve posta idaresinin sorumluluğu altındaki genel antrepolara konulur. Eşya, buralarda antrepo beyannamesinin tescil tarihinden itibaren bir ay bekletilebilir. Sözü edilen eşya ile ilgili olarak beyanname tescil edilip edilmediğine bakılmaksızın bu süre içinde ek süre talebinde bulunulması halinde, gümrük müdürlüklerince en çok üç aya kadar ek süre verilebilir (GK:Madde 174;GY:Madde 417)

m-Tasfiye Hükümleri Açısından Süreler (GK Madde 177-178): 

1- Gümrük Kanununun 48.maddesinin ikinci fıkrasına göre yolcu eşyasına mahsus gümrük ambarlarına konulan ve buralarda bekleme süresi (3-AY)dolan yolculara ait eşya,

2- Gümrük Kanununun 50 nci maddesine göre verilen süre (Kara Yolu İle Gelen Eşya için 20-Gün; Deniz Yolu İle Gelen Eşya için 45 Gün; Yolcu Eşyası için 3-Ay) içinde kendilerine gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayini için gerekli işlemlere başlanmamış eşya,

3- Gümrük Kanununun 66 ncı maddesinin beşinci fıkrasına göre tahlilden arta kalan ve ilgilisi tarafından bir ay içerisinde alınmayan numunelik eşya,

4-Gümrük kanununun,70 inci maddesinin birinci fıkrasına göre beyannamesi tescil edilen ve süresi (Kara Yolu İle Gelen Eşya için 20-Gün; Deniz Yolu İle Gelen Eşya için 45 Gün) içinde işlemleri tamamlanmayan eşya,

5- Gümrük kanununun,70 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre antrepoda bulunan eşya için gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin beyannamenin tescilinden sonra otuz gün içinde işlemleri bitirilmeyen eşya,

6- Gümrük kanununun, 101 inci maddesine istinaden Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır. Ancak, gümrük idarelerince gerek görülen hallerde, eşyaya gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edilmesi için bir süre belirlenebilir. İhracata bağlı önlemlerden yararlanabilecek tarım ürünleri için Bakanlıkça özel süreler belirlenebilir. Belirlenen süreleri dolan eşya,

7- Posta yolu ile yurt dışına gönderilecek ticari eşya, gümrüğün gözetimi ve posta idaresinin sorumluluğu altındaki genel antrepolara konulur. Eşya, buralarda antrepo beyannamesinin tescil tarihinden itibaren bir ay bekletilebilir. Söz konusu bir aylık süreyi geçen eşya,

Tasfiye hükümlerine tabi tutulur.

n-Hiç alınmayan veya noksan alınan gümrük vergilerine ilişkin süre: Yapılan denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen ya da beyanname veya beyanname yerine geçen belge üzerinde yükümlüye tebliğ edilemeyen gümrük vergilerine ilişkin tebligat, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren 3 yıl içinde yapılabilir (GK:Madde 197). Yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergileri ile işlemleri daha sonra yapılmak üzere teslim edilen eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin, yükümlüye tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenmesi zorunludur. Ödeme süresinin bitmesinden önce ilgilinin yazılı istemde bulunması ve teminat alınması şartıyla ödeme süresi otuz gün daha uzatılabilir. Süre uzatımı beyanname kapsamı eşyanın her bir kalemi için ayrı ayrı da yapılabilir. Uzatılan süre için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil faizi alınır(GK:Madde 198).

o-Dava ve Ceza zamanaşımı süreleri: Gümrük vergileri alacakları, ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin olması ve zaman aşımı daha uzun bulunan bu fiil nedeniyle ceza davası açılmış olmak kaydıyla, bu alacaklar Türk Ceza Kanunundaki dava ve ceza zamanaşımı süreleri içerisinde kovuşturulup tahsil edilir (GK:Madde 197).

I- Dava zamanaşımı (TÜRK CEZA KANUNU Kanun No. 5237 Kabul Tarihi : 26.9.2004 )

 

MADDE 66. – (1) Kanunda başka türlü yazılmış olan haller dışında kamu davası;

a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda otuz yıl,

b) Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmibeş yıl,

c) Yirmi yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmi yıl,

d) Beş yıldan fazla ve yirmi yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlarda onbeş yıl,

e) Beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adlî para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl,

Geçmesiyle düşer.

(2) Fiili işlediği sırada oniki yaşını doldurmuş olup da onbeş yaşını doldurmamış olanlar hakkında, bu sürelerin yarısının; onbeş yaşını doldurmuş olup da onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında ise, üçte ikisinin geçmesiyle kamu davası düşer.

(3) Dava zamanaşımı süresinin belirlenmesinde dosyadaki mevcut deliller itibarıyla suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli halleri de göz önünde bulundurulur.

(4) Yukarıdaki fıkralarda yer alan sürelerin belirlenmesinde suçun kanunda yer alan cezasının yukarı sınırı göz önünde bulundurulur; seçimlik cezaları gerektiren suçlarda zamanaşımı bakımından hapis cezası esas alınır.

(5) Aynı fiilden dolayı tekrar yargılamayı gerektiren hallerde, mahkemece bu husustaki talebin kabul edildiği tarihten itibaren fiile ilişkin zamanaşımı süresi yeni baştan işlemeye başlar.

 (6) Zamanaşımı, tamamlanmış suçlarda suçun işlendiği günden, teşebbüs halinde kalan suçlarda son hareketin yapıldığı günden, kesintisiz suçlarda kesintinin gerçekleştiği ve zincirleme suçlarda son suçun işlendiği günden, çocuklara karşı üstsoy veya bunlar üzerinde hüküm ve nüfuzu olan kimseler tarafından işlenen suçlarda çocuğun onsekiz yaşını bitirdiği günden itibaren işlemeye başlar.

(7) Bu Kanunun İkinci Kitabının Dördüncü Kısmında yazılı ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet veya on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçların yurt dışında işlenmesi halinde dava zamanaşımı uygulanmaz.

 

II- Ceza zamanaşımı (TÜRK CEZA KANUNU Kanun No. 5237 Kabul Tarihi : 26.9.2004 )

MADDE 68. – (1) Bu maddede yazılı cezalar aşağıdaki sürelerin geçmesiyle infaz edilmez:

a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarında kırk yıl.

b) Müebbet hapis cezalarında otuz yıl.

c) Yirmi yıl ve daha fazla süreli hapis cezalarında yirmidört yıl.

d) Beş yıldan fazla hapis cezalarında yirmi yıl.

e) Beş yıla kadar hapis ve adlî para cezalarında on yıl.

(2) Fiili işlediği sırada oniki yaşını doldurmuş olup da onbeş yaşını doldurmamış olanlar hakkında, bu sürelerin yarısının; onbeş yaşını doldurmuş olup da onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında ise, üçte ikisinin geçmesiyle ceza infaz edilmez.

(3) Bu Kanunun İkinci Kitabının Dördüncü Kısmında yazılı yurt dışında işlenmiş suçlar dolayısıyla verilmiş ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis veya on yıldan fazla hapis cezalarında zamanaşımı uygulanmaz.

(4) Türleri başka başka cezaları içeren hükümler, en ağır ceza için konulan sürenin geçmesiyle infaz edilmez.

(5) Ceza zamanaşımı, hükmün kesinleştiği veya infazın herhangi bir suretle kesintiye uğradığı günden itibaren işlemeye başlar ve kalan ceza miktarı esas alınarak süre hesaplanır.

 

 

ö-Gümrük Müşavirliği Mesleği Açısından Süreler : Gümrük Müşavir Yardımcısı olabilmek için diğer şartları yerine getirdikten sonra bir Gümrük Müşavirinin yanında en az 1-yıl Staj yapılması gerekmektedir. Gümrük Müşaviri Olabilmek için ise diğer şartları yerine getirdikten sonra iki yıl Gümrük Müşavir Yardımcısı olarak çalışmış olmak gerekir. Gümrük idaresinde on yıl çalışmış olup, bunun üç yılını şube müdürü, gümrük müdürü, gümrük muhafaza müdürü, gümrük başmüdür yardımcısı ve gümrük muhafaza başmüdür yardımcısı görevlerinde geçirenlerden, görevlerinden istifa eden veya emekliye ayrılanlar 227 nci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen koşulları taşımaları halinde, staj koşuluna tabi tutulmaksızın gümrük müşavirliği sınavına girebilirler. Bu kişilere, talep halinde sınav ve staj koşulu aranmaksızın Gümrük Müşavir Yardımcısı İzin Belgesi verilir. Gümrük idaresinde gümrük başmüdürü, gümrük muhafaza başmüdürü, gümrük uzmanı, kontrolör, gümrük müfettişi, daire başkanı ve daha üst görevlerde en az on yıl çalışmış olanlardan, görevlerinden istifa eden veya emekliye ayrılanlar, 227 nci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen koşulları taşımaları halinde, sınav ve staj koşuluna bağlı olmaksızın gümrük müşaviri olmaya hak kazanırlar. fıkralarda belirtilen koşulları yerine getirenlere, gerekli müracaat belgelerinin tamamlanmasından itibaren altmış gün içinde Müsteşarlıkça Gümrük Müşavirliği İzin Belgesi verilir. Gümrük müşavirleri ancak bu izin belgesini aldıktan sonra mesleki faaliyette bulunabilirler (GK:Madde 228). Meslek mensubu hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkili disiplin kurulunun on günden az olmamak üzere verdiği süre içinde savunma yapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar (GK: Geçici Madde 6).

p- İtirazlar Açısından Süreler : Yükümlüler kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir.  İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir. İtiraz dilekçelerinin süresi içinde yanlış makama verilmesi halinde, itiraz süresinde yapılmış sayılır ve idarece yetkili makama ulaştırılır (GK:Madde 242). Gümrük vergilerinin hesaplanmasında esas alınan kimyevi tahlil sonuçlarına karşı tebliğden itibaren onbeş gün içinde gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne yazılı olarak itiraz edilebilir.(GK:Madde 243) . Uzlaşma talebi, tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde, henüz itiraz başvurusu yapılmamış gümrük vergileri ve cezalar için yapılır. Uzlaşma talebinde bulunulması halinde, itiraz veya dava açma süresi durur, uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde süre kaldığı yerden işlemeye başlar, ancak sürenin bitimine üç günden az kalmış olması halinde süre üç gün uzar. Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde yeniden uzlaşma talebinde bulunulamaz. Uzlaşma konusu yapılan gümrük vergileri ve cezalar, uzlaşma gerçekleştiği takdirde, uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. Uzlaşılan vergilerin alınması gerektiği tarihten itibaren uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır. Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde, genel hükümlere göre işlem yapılır (GK:Madde 244).

 

 

 

p-Gümrük Vergilerinin Ödenmesi Açısından Süreler: 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A.TR Dolaşım Belgelerine ilişkin süre

· Genel kural olarak, A.TR Dolaşım Belgesinin, ihracatçı ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren dört ay içerisinde ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.

EUR.1 Dolaşım Sertifikasına ilişkin süre

· Bir EUR.1 Dolaşım Sertifikası, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekir.

⦁ (Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz) 

Menşe Şahadetnamelerinin sonradan ibrazına ilişkin süre

⦁ Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili sırasında menşe şahadetnamesinin mevcut olmaması veya ibraz edilen menşe şahadetnamesinin şekil ve formalite noksanlığı ya da içerik itibarıyla yanlış veya eksik bilgi taşıması nedeniyle gümrük idaresince kabul edilmemesi hallerinde, bir menşe şahadetnamesinin ibrazı için beyannamenin tescil tarihinden itibaren 6 aylık süre verilir. (Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz) 

⦁ (Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz) 

Hariçte İşleme Rejimi çerçevesinde gerçekleştirilen önceden ithalatta süre

⦁ Hariçte işleme rejimi kapsamında gerçekleştirilecek önceden ithalatta; ikame ürünlerin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili tarihinden itibaren 2 ay içerisinde geçici ihracat eşyasının ihracı gerekmektedir. Ancak, zorunlu durumlarda bu süre sona ermiş olsa dahi gümrük idarelerince uzatılabilir. 

İhracat Rejiminde süre

⦁ İhracat veya yeniden ihracat amacıyla geçici depolama yerlerine getirilen eşya, buralarda 1 ay kalabilir. Sözü edilen eşya ile ilgili olarak beyanname tescil edilip edilmediğine bakılmaksızın bu süre içinde ek süre talebinde bulunulması halinde, en çok 3 aya kadar ek süre verilebilir. 1 aylık süre ve verilen ek süre içinde gümrük işlemleri bitirilerek yerinden kaldırılmayan eşya için gümrük yükümlüsüne tebligat yapılarak, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde eşyanın geçici depolama yerinden çıkarılması; aksi takdirde, bu eşyanın gümrüğe terk edilmiş sayılacağı bildirilir. Bu süre içinde de yerinden çıkarılmaması halinde eşya gümrüğe terk edilmiş sayılır ve tasfiye hükümlerine göre işlem yapılır. Bu eşyaya ilişkin olarak tescil edilmiş beyanname varsa iptal edilir. 

⦁ Geçici depolama yerlerine konulmaksızın ihraç edilecek eşyanın beyanname kapatma süresi 2 aydır. Bu süre makul sebeplerle en çok 2 ay uzatılabilir. Bu süreler içinde işlemleri tamamlanmayan beyannameler iptal edilir. 

Geri gelen eşyada süre

⦁ Serbest dolaşımda bulunan eşya, Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarıldığı veya çıkış hükmünde geçici depolama yerleri ile antrepolara konulduktan sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildiği ve ayniyetleri değişmeden 3 yıl içinde yeniden serbest dolaşıma sokulduğu takdirde ve beyan sahibinin talebi üzerine gümrük vergilerinden muaf tutulur. 

Gümrük vergi ve cezalarına karşı yapılacak düzeltme talebi ve itirazlarda süre

⦁ Mükellefler, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergilerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde işlemi yapan gümrük müdürlüğüne, düzeltme talebinde, 

⦁ Düzeltme talebine ilişkin olarak gümrük müdürlükleri tarafından verilen kararlara, gümrük vergilerine, cezalara veya idari kararlara karşı 7 gün içinde gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne, ya da ilk karar merciinin gümrük ve muhafaza başmüdürlüğü olması durumunda 45 gün içinde Gümrük Müsteşarlığına itirazda bulunabilirler. 

Gümrük vergilerinin ödenmesine ilişkin süre

⦁ Gümrük vergileri 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda öngörülen usullere göre ödenir. Süresi içinde ödenmeyen gümrük vergileri ve gerek bu vergilere ait gerekse Gümrük Kanunu hükümlerine göre kesinleşmiş para cezaları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda yazılı zamanaşımı hükümlerine tabidir. 

Götürü teminatta teminatın yenilenmesine ilişkin süre

⦁ Gümrük idarelerinde götürü teminattan yararlananların, teminatın süresinin/vadesinin dolmasından en geç 15 gün önce teminatı yeni bir teminat ile değiştirme başvurusunda bulunmaları gerekmektedir. 

Kanunen ödenmemesi gereken vergilerin geri verilmesi ya da kaldırılmasına ilişkin süreler

⦁ Kanunen ödenmemeleri gereken gümrük vergileri, söz konusu vergilerin yükümlüye tebliği tarihinden itibaren 3 yıl içinde ilgilinin gümrük idaresine müracaatı üzerine geri verilir veya kaldırılır. Bu süre mücbir sebep veya beklenmeyen hallerde Gümrük Müsteşarlınca uzatılabilir. 

⦁ Bir gümrük beyannamesine dayanılarak ödenmiş olan gümrük vergileri bu beyannamenin iptal edilmesi nedeniyle geri verilir. Ancak söz konusu vergilerin geri verilebilmesi için beyannamenin iptal talebinin, özet beyanın verildiği tarihten itibaren, denizyoluyla gelen eşyada 45 gün, diğer yollardan gelen eşyada 20 gün, antrepoda bulunan eşyaya ilişkin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin iptali içinse söz konusu beyannamenin tescil edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde yapılması gerekir. 

⦁ Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşma hükümleri çerçevesinde, Bakanlar Kurulu tarafından gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılmasına karar verilirse,söz konusu geri verme ve kaldırma işlemleri için gümrük vergilerinin tebliği tarihinden itibaren 1 yıl içinde ilgili gümrük idaresine başvurulması gerekmektedir. Ancak, mücbir sebebin tespiti halinde, bu sürenin aşılmasına Gümrük Müsteşarlığınca izin verilebilir. 

Gümrük Kanununa göre kesilen cezaların ödenmesi ve zamanaşımına ilişkin süre

⦁ Gümrük Kanununa göre verilen para cezalarına karşı idari yargı mercilerine itiraz yoluna gidilmeden ve ceza kararlarının tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde söz konusu cezanın ilgili kişi tarafından ödendiği veya ödeneceği yazılı olarak gümrük idaresine bildirildiği ve bu miktarın ceza kararlarının tebliğ tarihinden itibaren 2 ay içinde ödendiği takdirde, kesilen para cezası üçte bir noksanı ile tahsil edilir. 

⦁ Gümrük Kanununda yer alan cezalar 3 yıl içinde karara bağlanıp, tebliğ edilmediği takdirde zamanaşımına uğrar. Gümrük Kanunu’nun 234 üncü maddesi kapsamında karara bağlanan cezalarda zamanaşımı süresi vergi tahakkukunun kesinleştiği tarihin ertesi günü, diğer hallerde verilen cezalarda ise söz konusu cezayı gerektirir durumun Gümrük İdaresince tespit edildiği tarihte başlar. 

Tahlil sonuçlarına itiraz edilmesine ilişkin süre

⦁ İlgili kişiler, tebliğ edilen tahlil sonuçlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde gümrük başmüdürlüğüne bir dilekçe ile itiraz edebilirler. 

Tahlilden arta kalan numunelere ilişkin süre

⦁ Tahlilden arta kalan numunelerin tahlil sonuçlarının ilgiliye bildirilmesinden sonra 1 ay içinde alınmadığı taktirde gümrüğe terk edilmiş sayılır. 

Tasfiye edilen eşyaya ilişkin süre

⦁ Tasfiye edilen eşyadan elde edilen gelirlerden masrafların düşülmesinin ardından artan para olması halinde bu miktar emanet hesabına aktarılır. Hak sahibinin 1 yıl içinde başvurması halinde bu meblağ kendisine ödenir. 

Nihai kullanıma ilişkin süre

⦁ Daha önce serbest dolaşıma girmiş eşyanın tercihli tarife ya da nihai kullanım nedeniyle indirimli ya da sıfır vergi oranı ile serbest dolaşıma giriş veya ekonomik etkili bir gümrük rejimine tabi tutulabilmesini teminen, Müsteşarlıkça belirlenecek şartlar dahilinde geriye dönük izin verilmesi durumları hariç olmak üzere, Nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından faydalanmak isteyenler taleplerini, eşyanın serbest dolaşıma gireceği gümrük idaresine serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihte ya da bu tarihten 6 ay önce yazılı olarak bildirmeleri gerekir. 

⦁ İzin belgesinde öngörülen sürenin sona ermesinden itibaren otuz gün içerisinde veya bu süreden önce müracaat edilmesi halinde Nihai Kullanıma ilişkin Verilen teminat mektubu iade edilir. 

Onun için Balzac, “Zamanı öldürmek, en pahalı harcamadır ”demiştir.